۱. انواع علائم کمک ناوبری
علائم کمک ناوبری به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: علائم ثابت و علائم شناور.
۱.۱. علائم ثابت
علائم ثابت به سازه‌هایی اطلاق می‌شود که در مکان‌های ثابتی نصب شده‌اند و معمولاً در خشکی یا نزدیکی ساحل قرار دارند. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
- فانوس‌های دریایی (Lighthouses): این سازه‌های بلند و مستحکم معمولاً در نزدیکی سواحل یا روی صخره‌ها نصب می‌شوند و با استفاده از نور قوی و چشمک‌زن، موقعیت خود را به کشتی‌ها نشان می‌دهند
.
- علائم ساحلی (Beacons): این علائم معمولاً کوچکتر از فانوس‌های دریایی هستند و ممکن است نورانی یا غیرنورانی باشند. آنها برای نشان دادن ورودی بندرگاه‌ها، خطوط ساحلی و دیگر نقاط مهم استفاده می‌شوند
.
- علائم زمینی (Daymarks): این علائم در طول روز و با استفاده از رنگ‌ها و شکل‌های خاص، به ناخدایان کمک می‌کنند تا موقعیت خود را تشخیص دهند
.
۱.۲. علائم شناور
علائم شناور بر روی آب شناور هستند و معمولاً برای نشان دادن مسیرهای ایمن، خطرات زیر آب و دیگر نقاط مهم استفاده می‌شوند. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
- بويه‌ها (Buoys): بويه‌ها شناورهایی هستند که به کف دریا متصل شده‌اند و با استفاده از رنگ‌ها، شکل‌ها و نورهای خاص، اطلاعات مهمی را به ناخدایان منتقل می‌کنند. بويه‌ها می‌توانند نشان‌دهنده مسیرهای ایمن، مناطق خطرناک، محدوده‌های ماهیگیری و دیگر اطلاعات باشند
.
- علائم شناور نورانی (Lighted Buoys): این بويه‌ها مجهز به چراغ‌هایی هستند که در شب یا شرایط دید کم، نور تولید می‌کنند و به ناخدایان کمک می‌کنند تا موقعیت خود را تشخیص دهند.
۲. چراغ‌های دریایی
چراغ‌های دریایی یکی از مهم‌ترین ابزارهای کمک ناوبری هستند که در شب یا شرایط دید کم، به ناخدایان کمک می‌کنند تا مسیر خود را پیدا کنند. این چراغ‌ها می‌توانند بر روی فانوس‌های دریایی، بويه‌ها یا دیگر سازه‌های ثابت نصب شده باشند
.
۲.۱. انواع چراغ‌های دریایی
- چراغ‌های ثابت (Fixed Lights): این چراغ‌ها نور ثابتی تولید می‌کنند و معمولاً برای نشان دادن موقعیت‌های خاص استفاده می‌شوند.
- چراغ‌های چشمک‌زن (Flashing Lights): این چراغ‌ها به صورت متناوب روشن و خاموش می‌شوند و الگوهای خاصی دارند که به ناخدایان کمک می‌کند تا آنها را از دیگر چراغ‌ها تشخیص دهند.
- چراغ‌های چشمک‌زن سریع (Quick Flashing Lights): این چراغ‌ها با سرعت بیشتری چشمک می‌زنند و معمولاً برای نشان دادن خطرات یا نقاط مهم استفاده می‌شوند.
- چراغ‌های چشمک‌زن آهسته (Slow Flashing Lights): این چراغ‌ها با سرعت کمتری چشمک می‌زنند و معمولاً برای نشان دادن موقعیت‌های ایمن استفاده می‌شوند.
۲.۲. رنگ‌های چراغ‌های دریایی
رنگ‌های چراغ‌های دریایی نیز اطلاعات مهمی را به ناخدایان منتقل می‌کنند:
- چراغ‌های قرمز: معمولاً برای نشان دادن خطرات یا محدوده‌های ممنوعه استفاده می‌شوند.
- چراغ‌های سبز: معمولاً برای نشان دادن مسیرهای ایمن یا ورودی بندرگاه‌ها استفاده می‌شوند.
- چراغ‌های سفید: معمولاً برای نشان دادن موقعیت‌های عمومی یا نقاط مهم استفاده می‌شوند.
۳. سیستم‌های بین‌المللی کمک ناوبری
برای اطمینان از هماهنگی و استانداردسازی علائم کمک ناوبری در سراسر جهان، سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) و انجمن بین‌المللی فانوس‌های دریایی (IALA) استانداردهایی را تعیین کرده‌اند. این استانداردها شامل مشخصات فنی علائم، رنگ‌ها، نورها و الگوهای چشمک‌زدن می‌شوند.
نتیجه‌گیری
علائم کمک ناوبری و چراغ‌های دریایی ابزارهای ضروری برای ایمنی و هدایت کشتی‌ها و قایق‌ها در دریاها و آب‌های آزاد هستند. با استفاده از این علائم، ناخدایان می‌توانند موقعیت خود را تشخیص دهند، از خطرات اجتناب کنند و مسیر ایمن را در طول سفرهای دریایی دنبال کنند. آشنایی با انواع این علائم و چراغ‌ها برای هر فردی که در حوزه دریانوردی فعالیت می‌کند، ضروری است.:
